Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Varşova’da gerçekleştirilen Üç Deniz Girişimi’nin 10. zirvesine video konferans ile katılım sağladı.
Zirve sırasında çeşitli konularda değerlendirmelerde bulunan Zelenskiy, Rusya ile süregelen savaşın geleceği hakkında bazı endişelerini paylaştı.
Zelenskiy, Rusya’nın yaz aylarında Belarus’ta askeri tatbikat adı altında bazı hazırlıklar yürüttüğünü belirterek, saldırıların genellikle bu şekilde başladığını dile getirdi.
“Bu kez neresi? Bilmiyorum. Ukrayna mı, Litvanya mı, Polonya mı? Tanrı korusun. Ancak hepimiz buna hazır olmalıyız. Tüm kurumlarımız iş birliğine açık.” şeklinde konuştu.
Kalıcı barışa ihtiyacımız var
Zelenskiy, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona ermesine yönelik süren çabalara katkıda bulunan herkese teşekkür etti.
Konuşmasında kalıcı bir barış gerekliliğini vurgulayan Zelenskiy, “Hepimiz Avrupa ve ABD’nin güçlü ortaklar olarak kalmasını istiyoruz. Bu savaşın adil bir şekilde sona ermesini, Putin’e hiçbir ödül verilmeden, herhangi bir toprak vermeden sonlanmasını arzuluyoruz.” ifadelerini kullandı.
Rusya’nın savaşı uzatmayı amaçladığını öne süren Zelenskiy, barış için öncelikle 30 günlük bir ateşkesin uygulanması gerektiğini dile getirdi.
ENERJİYE DEĞİNDİ
Zirvedeki liderlere hitap eden Zelenskiy, Üç Deniz Girişimi formatının sürmesinden memnuniyet duyduğunu belirtti.
İspanya ve Portekiz’de yaşanan elektrik kesintilerini anımsatan Zelenskiy, bu tür sorunlara karşı ortak mücadele etmenin önemine dikkat çekti.
Enerji sorunları ve siber saldırılara karşı zengin bir tecrübeye sahip olduklarını dile getiren Zelenskiy, “Ukrayna’nın eşsiz bilgisi ve deneyimi var, bunları paylaşmaya hazırız. Özellikle enerjinin bölgemizde ilk hedeflerden biri olabileceği şu dönemde.” şeklinde konuştu.
Zirveye katılan ülkeleri, Rusya’dan gelebilecek olası tehditlere karşı güvenlik alanında iş birliklerine davet eden Zelenskiy, “Ukrayna bunu, Üç Deniz formatında uygulamayı öneriyor.” dedi.
ABD ve Fransa Ukrayna’da ateşkes çağrısında bulunurken, Rusya ve Ukrayna birbirini suçladı
ABD ve Fransa, Ukrayna’da ateşkes sağlanması için çağrıda bulunurken, Rusya ise Ukrayna’yı ateşkesi ihlal etmekle suçladı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK), Ukrayna’daki gelişmelere ilişkin bir oturum gerçekleştirildi.
BMGK oturumunu yöneten Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Rusya’nın komşusuna karşı bir “saldırı savaşı” yürüttüğünü ve uluslararası hukuku ihlal ettiğini dile getirdi.
Barrot, “Herkes bunu görüyor. Bu durumun farkında ve şu anki ateşkesin önündeki tek engel, 24 Şubat’ta Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilen 2774 sayılı kararın uygulanmasının önündeki tek engel Vladimir Putin’dir.” yorumunda bulundu.
Rusya’nın Ukrayna’yı teslim olmaya zorlamaya çalıştığını ifade eden Barrot, Fransa’nın buna karşı çıktığını ve çıkmaya devam edeceğini vurguladı.
Barrot, ayrıca Rusya’nın Fransa’ya karşı siber saldırılar düzenlediğini belirtip, bu tutumun BMGK’nın daimi bir üyesine yakışmadığını ifade etti.
Barrot, Rus saldırılarının BM Şartı’yla çeliştiğini ve bu saldırıların derhal sona erdirilmesi gerektiğini söyledi.
Barrot, “Başkan Putin’e sesleniyorum: Ateşkes. Ateşkes. Ateşkes.” diyerek çağrıda bulundu.
“Savaşı sona erdirme sorumluluğu hem Rusya’ya hem de Ukrayna’ya aittir”
ABD’nin BM Geçici Temsilcisi John Kelly, ülkesinin hem Rusya hem de Ukrayna için kalıcı ve uzun vadeli bir barış sağlamaya yönelik bir çerçeve önerisi sunduğunu belirtti.
Kelly, “Barışa giden yolun, yıkımı ve kan dökülmesini hemen durduracak kapsamlı bir ateşkesle başlaması gerektiğini düşünüyoruz.” şeklinde konuştu.
Son birkaç ayda Rusya’nın, Ukrayna’ya yönelik yüksek profilli saldırılarını sürdürdüğünü ve bu durumun masum sivillerin gereksiz yere hayatlarını kaybetmelerine neden olduğunu aktardı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya’ya bu saldırıları durdurma çağrısında bulunduğunu vurgulayan Kelly, Rusya ve Kuzey Kore’nin Pyongyang askerlerinin savaş alanındaki varlıklarına dikkat çekti.
Kelly, bu durumun gerginliği ciddi ölçüde artırdığını ve BMGK kararlarını da ihlal ettiğini kaydetti.
Şu an için Rusya’nın kalıcı bir barışa ulaşma fırsatına sahip olduğunu belirten Kelly, “Savaşı sona erdirme sorumluluğu hem Rusya hem Ukrayna’ya aittir. Her iki ülkeye de barışı kabul etmeleri çağrısında bulunuyoruz.” dedi.
“Sivil kayıplar, Ukrayna’nın suçudur”
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, düzenlenen oturumun “Kiev rejiminin en inatçı Avrupalı sponsorları tarafından talep edildiğini” ifade etti.
Nebenzia, bu ülkelerin ABD tarafından yürütülen süreci zayıflatma arzusunda olduğunu belirtti.
Rus ordusunun yalnızca Ukrayna’nın askeri hedeflerine saldırdığını öne süren Nebenzia, “Sivil kayıplar, Ukrayna’nın hava savunma sistemlerinin yoğun nüfuslu alanlarda kasıtlı olarak konuşlandırılmasından kaynaklanmaktadır.” dedi.
Nebenzia, Rusya ve Kuzey Kore arasındaki işbirliğinin uluslararası hukuka uygun olduğunu belirtti.
Rusya’nın “Paskalya ateşkesi” sırasında cephe hattındaki çatışmaların seviyesi azalmışken, aynı zamanda Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından 4 bin 900 ihlalin tespit edildiğini ekledi.
“Ukrayna teslim olmayacak”
Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Mariana Betsa, “Her gün Rusya çocuklarımızı öldürüyor. Her gün Rusya, uluslararası hukukun ağır bir ihlali olarak çocuklarımızı sınır dışı ediyor.” dedi.
Betsa, Rusya’nın sivil halkına yönelik terör eylemlerine devam ettiğini ve kritik altyapıları sürekli hedef aldığını ifade etti.
Rus ordusunun 11 Mart’taki müzakerelerden bu yana yaklaşık 8 bin 500 güdümlü hava bombası kullandığını belirtti.
Betsa, bu saldırıların hâlâ devam ettiğini ve “Paskalya ateşkesi” döneminde Rus ordusunun 2 bin 935 ihlal gerçekleştirdiğini kaydetti.
Rusya-Kuzey Kore ilişkisini, Hint-Pasifik bölgesine yönelik bir tehdit olarak değerlendiren Betsa, Ukrayna istihbaratının Rusya’nın Ukrayna’daki savaşında en az 155 Çin vatandaşıyla bağlantı kurduğunu belgelendiğini vurguladı.
Bu işbirliğinin derhal durdurulması gerektiğini ifade etti.
“Ukrayna bu savaşı başlatmadı”
Ukrayna’nın BM Şartı’nın 51. maddesi kapsamında, Rusya’nın yasa dışı askeri işgaline karşı savunmasını sürdüreceğini belirten Betsa, “Bu bizim ülkemiz, evimiz. Korumak istediğimiz şey ailelerimizdir.” dedi.
Betsa, “Ukrayna’nın her ne pahasına olursa olsun barışı kabul etmeyeceğinin” altını çizerek, gelecekte yapılacak her düzenlemenin, Ukrayna’nın kırmızı çizgilerine saygı göstermesi gerektiğini belirtti.
Ukrayna’ya ait geçici işgal altındaki bölgelerin Rus toprakları olarak tanınmayacağını vurgulayan Betsa, Kırım ve diğer işgal altındaki bölgelerin hem uluslararası hukuka hem de Ukrayna Anayasası’na göre Ukrayna’nın bir parçası olduğunu ifade etti.
Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin yapısı ve sayılarına dair dış dayatmaları kabul etmeyeceklerini dile getiren Betsa, “Egemenliğimize ve iç politikalarımıza yönelik hiçbir kısıtlamayı kabul etmeyeceğiz.” ifadesini kullandı.
Geçici bir ateşkes sağlanması halinde bunun donmuş bir çatışmaya yol açmaması gerektiğini vurgulayan Betsa, bu durumun adil ve kalıcı bir barış için bir adım olmasını arz etti.
Betsa, “Adaletsiz bir barış, barış değildir. Teslimiyettir ve Rusya’nın gerçekte istediği budur. Ukrayna’nın teslim olmasını bekliyorlar. Ancak kötü bir haberimiz var: Ukrayna bir daha teslim olmayacak.” şeklinde son sözlerini dile getirdi.
BM’DEN UKRAYNA AÇIKLAMASI
Birleşmiş Milletler (BM), Ukrayna’daki savaşta 3 yıl geride kalırken, taraflar arasında müzakere çabalarının hızlandığını ancak çatışmaların devam ettiğini bildirdi.
BM Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Ukrayna’daki duruma dair bir oturum yapıldı.
BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, savaşın kritik bir aşamada olduğunu belirtti.
DiCarlo, son dönemlerde diplomatik temasların arttığını vurgulayarak, “Bu girişimler, ateşkes ve kalıcı bir barış için umut ışığı sunsa da, Ukrayna şehirlerine karşı amansız saldırılar sürmektedir.” dedi.
Cephe hattındaki bölgelerde her gün sivil can kayıplarının yaşandığını ifade eden DiCarlo, yalnızca nisan ayında 151 sivilin hayatını kaybettiğini ve 697 sivilin yaralandığını belirtti.
