Türkiye, Orta ve Doğu Avrupa’daki enerji, ulaştırma ve dijitalleşme alanlarındaki altyapı eksikliklerini azaltma amacıyla Baltık, Adriyatik ve Karadeniz ülkelerinin öncülüğünde başlatılan “Üç Deniz Girişimi”nde, “Stratejik Ortak” pozisyonunu üstlenmiştir.
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgilere göre, Üç Deniz Girişimi (ÜDG), 2015 yılında Polonya ve Hırvatistan’ın girişimleri ile kuruldu. Bu uluslararası platform, Baltık, Adriyatik ve Karadeniz bölgelerini kapsayan ve enerji, dijital ile fiziki ulaştırma altyapısında yetersizlik yaşayan Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin bağlantısallığını artırmayı hedeflemektedir. ÜDG, yalnızca Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin “Katılımcı Üye” olabildiği bir yapıya sahiptir.
ÜDG’nin 10. Zirvesi, 28-29 Nisan 2025 tarihleri arasında Varşova’da gerçekleştirildi. Türkiye’nin “Stratejik Ortaklık” başvurusu, bu zirve sırasında üye ülkeler tarafından kabul edildi.
ÜDG’ye herhangi bir statü talep eden ülkelerin başvurularının onaylanması, katılımcı üyelerin oy birliği ile gerçekleştirmesi gereken bir süreçtir. 11 Nisan 2024 tarihinde Vilnius’ta düzenlenen 9. Zirve’ye Türkiye’nin yanı sıra İngiltere, Finlandiya, Karadağ, İspanya ve İsrail özel konuk olarak katılım gösterdi.
Bu platform, Türkiye’nin enerji, ulaştırma ve dijital altyapı konusundaki projelerini çok taraflı bir ortamda ele almasına olanak tanıyacak. ÜDG içine, sadece AB üyesi ülkelerden oluşan “Katılımcı Üyeler” (Avusturya, Bulgaristan, Çekya, Estonya, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Macaristan, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan), mali destek sağlayabilecek veya prestij kazandırabilecek “Stratejik Ortaklar” (AB Komisyonu, ABD, Almanya, Japonya) ve Ukrayna ile Moldova gibi ülkeleri kapsayan “Ortak Katılımcılar” olmak üzere üç farklı statü dahil edilmiştir.
Bu girişim çerçevesinde, Türkiye, ekonomik büyüme, yeni altyapı yatırımları ve enerji güvenliğini öncelikli hedefleri arasında tutmaktadır. Ayrıca, Ukrayna’nın yeniden inşası ve altyapı iyileştirmeleri, platformun önemli gündem maddeleri arasında yer alacaktır.
Özel sektör ile etkileşimi teşvik etmek amacıyla, her zirveyle birlikte bir iş forumu da düzenlenmektedir. Bu sayede, somut projelerle ilerleme sağlanması hedeflenmektedir.
