Avustralya’da gerçekleştirilen yenilikçi bir araştırma, şizofreni hastalarının beyin yaşlanmasının daha hızlı gerçekleşebileceğini ve bu durumu basit bir kan testiyle değerlendirmenin mümkün olduğunu ortaya çıkardı. Çalışmaya katılan uzmanlar, bu araştırmanın şizofreni alanında öncü bir çalışma olduğunu ifade ederek, sinir hücrelerinden (nöron) elde edilen kan örneklerinde belirli proteinlerin ölçümlendiğini açıkladı.
Şizofreninin daha önce otizm, disleksi ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi nörogelişimsel bozukluklarla benzer nedenlere dayandığı düşünülüyordu. Ancak, Melbourne Üniversitesi’nden araştırmacılar, şizofrenide beyin yaşlanmasının hızlanmasının hastalığın gelişiminde kritik bir etken olabileceğini öne sürüyor. Bu çalışma kapsamında, nöronlardan salınan ‘Nörofilament Hafif Zincir Proteini (NfL)’ adlı özel bir proteine odaklanıldı. Normal koşullarda, nöronlar hasar gördüğünde veya yaşlandıkça bu protein kan akışına ve beyin omurilik sıvısına karışıyor. Benzer protein düzeyleri, Alzheimer, Parkinson ve MS gibi hastalıklarda da artış gösterir.
Araştırma bulguları, şizofreni hastalarında NfL seviyelerinin sağlıklı bireylere göre daha erken yaşlarda ve daha hızlı bir ivmeyle yükseldiğini göstermektedir. Bu durum, şizofreni hastalarının beyinlerinin biyolojik yaşlarının, kronolojik yaşlarına nazaran daha gelişmiş olduğunu ortaya koymaktadır. Yapılan çalışmada, bipolar bozukluk yaşayan bireylerde ise benzer NfL artışına rastlanmamıştır. Bu bulgu, şizofreniyi diğer psikiyatrik sorunlardan ayıran bir biyolojik farklılık olabileceğine işaret ediyor. Ayrıca, MRI taramaları, şizofreni hastalarının beyin yapısının daha hızlı bir yaşlanma sürecine girdiğini destekleyen deliller sunuyor.
YAŞAM TARZI FAKTÖRLERİ
Melbourne Üniversitesi’nden Psikiyatrist Christos Pantelis, şizofreni hastalarının yaşam tarzlarının bu yaşlanma sürecine etkide bulunduğuna dikkat çekti. Pantelis, “Sosyal izolasyon, fiziksel aktivite eksikliği, sigara ve madde kullanımı gibi etmenler, hem zihinsel hem de fiziksel sağlık üzerinde olumsuz bir etki yaratıyor. Şizofreni hastalarının yaşam süresi genel nüfusa göre 20-30 yıl daha kısa. Bu duruma yol açan en büyük sebepler arasında kanser ve kalp hastalıkları gibi yaşa bağlı hastalıkların daha erken evrede ortaya çıkması bulunuyor. Yaşam tarzı, şizofreni hastalarında bedensel yaşlanmanın hızlanmasında önemli bir rol oynasa da, çalışmamız bu hastalığın anlaşılması ve zamanla tedavi edilmesi adına kayda değer bir adım niteliğinde,” ifadelerini kullandı.
