Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanları, 4,5 milyar yıllık bir gizemi daha çözmeye yaklaştı. Araştırma ekibi, gezegenimizin ilkel hali olan “proto-Dünya”nın izlerini keşfetti.
Uluslararası bir araştırma grubu, yaklaşık 4,5 milyar yıl önce Mars büyüklüğündeki bir uzay cismi ile gerçekleşen büyük bir çarpışma sonrasında gezegenin evrimini aydınlatmak için önemli bir adım attı. Bu çarpışmanın ardından Dünya’nın şekil aldığı döneme dair yeni bilgiler sunulmaya başlandı.
Nature Geosciences dergisinde yayımlanan bulgular, genç Dünya’nın ve güneş sisteminin diğer bileşenlerinin yapı taşlarına dair yeni kanıtlar ortaya koyuyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) ve farklı uluslararası araştırma kurumlarından gelen bilim insanları, Dünya’nın en eski kayaçlarında potasyum izotoplarında alışılmadık bir dengesizlik tespit etti. Bu durum, gezegende mevcut malzemelerle uyuşmayan bir kimyasal yapı gösteriyor.
Bu ilginç dengenin, derin eski jeolojik katmanlardan alınan örneklerde bulunduğu gözlemlendi.
“BOZULMADAN KALANLARI MUHAFAZA EDİYOR OLABİLİR”
Naftemporiki’nin aktardığına göre ekip, potasyum izotoplarındaki bu değişimin, sonraki çarpışmalar veya bilinen jeolojik süreçlerle açıklanamayacağı sonucuna vardı. Elde edilen veriler, bu kayaçların, gezegenin zorlu evrimi sırasında bozulmadan kalan proto-Dünya’ya ait materyalleri koruyor olabileceğini düşündürüyor.
NASIL KEŞFETTİLER?
Yeni araştırma kapsamında ekip, Grönland ve Kanada’daki en eski kayaçlardan alınan toz örneklerinin yanı sıra, Hawaii’deki volkanlardan elde edilen lav birikintilerini inceledi. Çalışma, çoğu Dünya malzemesinde bulunandan farklı bir izotopik imza olan K-40 izotopunda bir eksiklik buldu. Bu durumu, “sarı kum dolu bir kovada kahverengi bir kum tanesi bulmak” şeklinde tanımlayan MIT Jeoloji ve Gezegen Bilimleri doçenti Nicole Nie, bu bulguların numunelerin farklı bir şekilde oluştuğunu ve muhtemelen proto-Dünya’nın kalıntıları olduğunu gösterdiğini belirtti.
SİMÜLASYONLARLA ÇALIŞTILAR
“ÖĞRENECEĞİMİZ HÂLÂ ÇOK ŞEY VAR”
Ancak örneklerin izotopik imzası, bilinen hiçbir meteoritle tam olarak örtüşmüyor. Bu durum, proto-Dünya’yı oluşturan meteoritlerin henüz keşfedilmemiş olabileceğini düşündürüyor. Doçent Nie, “Bilim insanları, farklı meteorit gruplarından elde edilen verileri birleştirerek Dünya’nın kimyasal kökenini anlamaya çalışıyorlar. Ancak çalışmamız, bilinen meteorit koleksiyonunun henüz tamamlanmadığını ve gezegenimizin kökeni hakkında hâlâ keşfedilecek çok şey olduğunu gösteriyor,” şeklinde ifade etti.
