Parkinson hastalığı, titremelerin görünmeye başlamasından önce koku kaybı, kabızlık ve uyku sorunları gibi motor dışı belirti ve bulgularla kendini gösterir. Ayrıca, depresyon, ses tonundaki değişiklikler ve mikrografi gibi durumlar da erken aşamalarda yaşanabilir. Özellikle yaşlı bireylerde bu belirtileri tanımak, hastalığın daha erken teşhis edilmesini sağlamaktadır.
Zamanla ilerleyen bir nörodejeneratif rahatsızlık olan Parkinson hastalığı (PD), genellikle titreme, kas sertliği ve hareketlerde yavaşlama ile karakterize edilir. Ancak, daha az bilinen ve yeterince üzerinde durulmayan, motor olmayan belirtiler, bu belirgin belirtilerden yıllar önce ortaya çıkabilmektedir. Bu ince belirtileri öğrenmek, daha erken tanı konulmasını kolaylaştırabilir ve hastaların yaşam kalitesini artırabilir. Parkinson Vakfı’nın verilerine göre, dünya genelinde 10 milyondan fazla insan Parkinson hastalığından etkilenmektedir. Peki, Parkinson hastalığının erken uyarı işaretleri nelerdir?Parkinson’un erken belirtilerinden biri, hiposmi olarak adlandırılan koku alma duyusunun azalmasıdır. Araştırmalar, Parkinson tanısı almadan önce %90’a kadar bireyin koku algısında bir azalma yaşadığını ortaya koymuştur. Birçok kişi bunu önemsiz bir rahatsızlık ya da yaşa bağlı bir değişiklik olarak görüp, bu durumu göz ardı ederek tanı sürecini erteleyebilmektedir.Kronik kabızlık, Parkinson hastalarının %60-80’inde görülmekte olup, erken bir uyarı göstergesi olarak kabul edilmektedir. Sindirim sisteminin yavaşlaması, bu durumun temel nedenidir ve nörolojik semptomlardan yıllar önce gelişebilir.Parkinson hastalığı, tanı konulmadan önce bile uyku düzenini olumsuz etkileyebilir. REM Uyku Davranış Bozukluğu (RBD), bu hastalığa sahip kişilerin %30’undan fazlasında görülen bir durumdur ve rüyaların fiziksel olarak canlandırılması ile karakterizedir. Uykusuzluk, aşırı gündüz uykusu ve huzursuz bacak sendromu da sıkça rastlanan belirtiler olup, genellikle dikkat çekmemektedir.Depresyon ve anksiyete, Parkinson’a bir yanıt olarak değil, hastalığın ilerleyişinin bir parçası olarak görülmektedir. Araştırmalar, bu hastaların %40-50’sinin motor belirtiler ortaya çıkmadan önce depresyon veya anksiyete yaşadığını göstermektedir. Beyindeki dopamin dengesizliği, bireylerde duygusal dalgalanmalara yol açabilmektedir. Bu nedenle klinik uzmanların psikiyatrik semptomları dikkate alması önemlidir.Yumuşak bir ses tonu (hipofoni) ve azalmış yüz ifadesi (maskeli yüz) gibi belirtiler, ince fakat önemli işaretler olarak değerlendirilmektedir. Aile fertleri veya arkadaşlar, bireyin daha sessiz konuştuğunu veya ifadesiz göründüğünü fark edebilirler. Genellikle bitkinlik veya utangaçlık olarak algılanabilen bu belirtiler, Parkinson’un erken nöromüsküler etkilerinin bir göstergesi olabilir.Bu belirtiler, kendi başlarına önemsiz veya ilgisiz gibi görünse de, özellikle 60 yaş üstü bireylerdeki ilişkileri dikkat çekici bir hale getirmektedir. Motor dışı belirtilerin tanı konulmasına kadar geçen ortalama süre 5 yıla kadar uzanabilmektedir. Bu gecikme, erken müdahale fırsatlarını azaltmakta ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatma şansını düşürmektedir.Bu ince belirtilere yapılan dikkat, hastaların ve sağlık profesyonellerinin Parkinson’u daha erken teşhis etmesini mümkün kılacaktır. Hastalığı değiştiren tedavi yöntemleri üzerine yürütülen araştırmalar, erken teşhisin sonuçları iyileştirmek ve bireylerin daha uzun süre bağımsız kalmalarını sağlamak açısından kritik öneme sahip olmaktadır.
Haber Cephesi - Türkiye'den ve Dünya'dan Son Dakika Haberleri ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!
