Pazartesi günü İspanya, Portekiz ve Fransa’nın bazı kısımlarında milyonlarca insanı elektriksiz bırakan geniş çaplı bir elektrik kesintisi meydana geldi ve bu durum ciddi bir kargaşa yarattı.
Avrupa’nın elektrik sektörünü temsil eden Eurelectric’ten Kristian Ruby, Fransa ile İspanya arasındaki elektrik bağlantısındaki bir problemin bu kesintinin etkili nedenlerinden biri olduğunu belirtti. Ruby, bu durumun yanı sıra başka unsurların da devrede olabileceğini ifade etti.
İspanya ve Portekiz’deki bu büyük elektrik kesintisi, trenlerdeki yolcuların tahliyesine, seferlerin iptallerine, trafik ışıklarının çalışmamasına ve hava trafiğinde ciddi aksaklıklara neden oldu. İspanya Ulaştırma Bakanı Oscar Puente, Pazartesi akşamı 11 trenin mahsur kaldığını bildirdi.
Kesinti nedeniyle mağazalar, evler ve restoranlar karanlığa gömüldü; ayrıca birçok kişi asansörlerde mahsur kaldı.
“SİBER SALDIRI BELİRTİSİ YOK”
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, Pazartesi akşamı itibarıyla ülke genelinde elektriğin yüzde 50’sinin tekrar sağlandığını duyurdu. Portekizli enerji sağlayıcısı REN ise 750 bin aboneye elektriğin geri geldiğini açıkladı.
Ancak bazı bölgelerde olağanüstü hal sürekliliğini korurken, yerel idareler durumun ciddiyetini vurgulamaya devam etti.
Sánchez, kesintinin sebeplerinin araştırıldığını belirterek spekülasyonlara karşı dikkatli olunması gerektiğini ifade etti. Portekiz Başbakanı Luís Montenegro da, siber saldırıya dair “hiçbir belirti” olmadığını bildirdi.
İSPANYOL ELEKTRİK ŞEBEKESİ: ATMOSFER DEĞİŞİMİ ARIZAYA SEBEP OLDU
İspanyol elektrik şebekesi, ülkenin iç bölgelerindeki aşırı sıcaklık değişimlerinin yüksek gerilim hatlarında ‘aşırı ısınmalara’ yol açtığını bildirdi. Bu durum, ‘indüklenmiş atmosferik titreşim’ olarak adlandırılan bir olguyu doğurdu.
Açıklamada, “Olayın karmaşıklığı ve uluslararası elektrik akışlarının yeniden dengelenmesi gerekliliği nedeniyle şebekenin tam olarak normale dönmesi bir hafta sürebilir.” ifadelerine yer verildi. Ayrıca, bu salınımların elektrik sistemleri arasında senkronizasyon hatalarına yol açarak Avrupa’daki bağlı şebekelerde ardışık arızalara neden olduğu belirtildi.
Portekiz şebeke operatörü, İspanyol elektrik şebekesindeki ‘nadir görülen’ bir atmosfer değişiminin arızanın kaynağı olduğunu ifade etti.
KESİNTİ NE ZAMAN BAŞLADI?
Kesintinin ilk belirtileri, Pazartesi günü öğle saatlerinde (10:00 GMT) ortaya çıktı ve etkisi hızla yayıldı.
Kesintinin boyutu netleştikçe, Madrid sakinleri bulundukları yerden ayrılmamaları, yolları kullanmamaları ve acil durumlar dışında acil servisleri aramaktan kaçınmaları konusunda uyarıldı.
İspanyol elektrik şebekesi operatörü Red Electrica, sorunun düzelmesinin 10 saate kadar sürebileceğini, Portekiz’in elektrik şebekesi REN ise gücün tamamen geri gelmesinin bir haftaya kadar devam edebileceğini açıkladı.
Kartla ödemelerin etkilenmesi sonucu ATM’lerde uzun kuyruklar oluştu ve bazı benzin istasyonlarının kapalı olduğu bildirildi.
“İNSANLAR PANİK İÇİNDEYDİ”
Madrid metro istasyonunda elektrik kesintisi nedeniyle yolcular mahsur kaldı ve bu anlara tanıklık eden bir kişi, insanların panik içinde olduğunu ifade ederek, “Gerçekten oldukça kaotikti.” dedi.
Metrondan dışarı çıktığında yollarda yoğun bir trafikle karşılaştığını belirten tanık, “Herkes ne olduğunu anlamıyordu; işyerleri kapalıydı ve otobüsler doluydu.” şeklinde konuştu.
Bu kesinti, çok sayıda insanın asansörlerde mahsur kalmasına da yol açtı. Acil durum görevlileri, Madrid bölgesinde asansörlerde mahsur kalan vatandaşları kurtarmak için 286 binaya müdahale etti.
Akşam saatlerinde, bazı bölgelerde elektriğin geri geldiği bildirildi. Red Electrica, “İber yarımadasının kuzey, güney ve batısındaki çeşitli bölgelerde” elektrik akışının sağlandığını duyurdu.
İspanya ve Portekiz’deki yetkililer, hâlâ elektrik kesintilerinin nedenlerini araştırmaya devam ettiklerini bildirdi. Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa, bu aşamada herhangi bir siber saldırıya dair bir belirsizlik olmadığını vurguladı.
Madrid Belediye Başkanı José Luis Martínez-Almeida, sakinlere mümkünse bulundukları yerde kalmalarını önerdi.
ETKİSİ NE OLDU?
Ülkenin nükleer santralleri, elektrik kesintisi yaşandığında otomatik olarak devre dışı kaldı. İspanyol petrol şirketi Moeve de, rafinerilerindeki operasyonları durdurduğunu açıkladı.
Ulaşımı zor olan yerlerde birçok insan trenlerde mahsur kaldı. Havayolu ulaşımı da kesintiden etkilendi; bazı havalimanlarında gecikmeler ve iptaller yaşandı. EasyJet, Lizbon ve Madrid’deki uçuşlarında aksamalar yaşadığını duyurdu.
Pazartesi akşamı itibarıyla havacılık veri şirketi Cirium, Portekiz’den kalkan 96 uçağın ve İspanya’dan kalkan 45 uçağın iptal edildiği bilgisini paylaştı.
İşletmeler de önemli ölçüde etkilendi. İspanya’daki bazı Ikea mağazaları, jeneratör sistemine geçmek zorunda kalırken, müşteri girişlerini durdurdu. Ayrıca, Madrid Açık Tenis organizatörleri de Pazartesi günkü etkinliği iptal etme kararı aldı.
Andorra ve Fransa’nın bazı bölgeleri de bu kesintiden etkilendi; ancak Balear ve Kanarya Adaları’nın etkilenmediği bildirildi.
