Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde, 10 Ağustos’ta gerçekleşen 6.1 büyüklüğündeki depremin ardından, dün saat 22.48’de bölgede yeniden aynı büyüklükte bir sarsıntı meydana geldi. Bu gelişme, geniş bir coğrafyada, İstanbul’dan İzmir’e, Bursa’dan Eskişehir’e kadar hissedildi.
İTÜ’lü deprem bilimci Prof. Dr. Okan Tüysüz.
PROF. DR. TÜYSÜZ, BİR AY ÖNCE UYARMIŞTI
İlk depremin ardından yaşanan 11 bin artçı sarsıntıya dikkat çeken İTÜ’lü deprem bilimci Prof. Dr. Okan Tüysüz, tam bir ay önce 29 Eylül’de Sındırgı’nın depremselliği hakkında çarpıcı açıklamalarda bulunmuştu. İşte Prof. Dr. Tüysüz’ün Sındırgı ile ilgili yaptığı önemli tespitler:
Prof. Dr. Okan Tüysüz, görsel normal bir fayı gösteriyor. Artçıların beklendiği bölge ile olduğu bölge farklı. Bir diğer konu ise 6.1 büyüklüğündeki bir depremin 11 bin artçısı olması, bu da olağanın üzerinde bir sayı diyor.
“ARTÇILARIN KUZEYDE YOĞUNLAŞMASI BEKLENİYORDU”
Sındırgı, normal bir fay üzerinde yer alıyor. Bu fayın kuzey kısmı aşağı, güney kısmı ise yukarı doğru hareket ediyor. Normal faylarda, artçı depremlerin kuzeyde yoğunlaşması beklenir. Ancak 10 Ağustos’taki 6.1 büyüklüğündeki deprem sonrası yaşanan 11 bin artçı, güneyde, yükselen blokta meydana geldi.
Sındırgı ve Simav’da depremlerin yoğunlaştığı bölgeler.
SINDIRGI’NIN GÜNEYİNDE BİLİNMEYEN FAY MI VAR?
Bu durum alışılmadık. Ancak akla en yatkın açıklama, güneyde başka bir fayın varlığı ve artçıların da bu fay tarafından oluşturulmuş olabileceğidir. Sındırgı’daki hareketlilik, Kütahya Simav’da yaşanan 5.4 büyüklüğündeki depremle bağlantılı değil.
“SINDIRGI FAY HATTI ÖNEMLİDİR”
Sındırgı’da daha büyük bir deprem beklenmiyor. Sındırgı-Akşehir fay hattı, 300 kilometre uzunluğunda Batı Anadolu’daki önemli fay hatlarından biridir.
SİMAV’IN GÜNEYİNDE YOĞUNLAŞAN DEPREMLER
Bu kadar depremin, beklemediğimiz yerlerde olması bizi farklı olasılıklara yöneltiyor. Simav’ın güneyinde yoğunlaşan depremlerle ilgili birinci ihtimal, burada gömülü bir fayın varlığı. İkinci olasılık ise volkanik ya da jeotermal su etkisi. Ancak fay hattı olma ihtimalini daha yüksek görüyorum. Bu alanda detaylı çalışmalar yapmak gerek.
“BAZI FAYLAR DETAYLI BİLİNMİYOR”
5 veya 6 büyüklüğündeki depremlerin Simav’da mı yoksa Sındırgı’da mı olacağı belirsiz. Türkiye’de 550 diri fay bulunmakta. Araştırılan fay hatları üzerine değerlendirmeler yapılabilir, ancak bazı faylar hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. Detaylı çalışma yapılması şart.
“EN TEMEL BEKLENTİ: MARMARA VE YEDİSU”
Bu noktada en temel beklenti; Marmara bölgesinde 7’nin üzerinde bir deprem olasılığı ve Bingöl Yedisu’da, 7.2-7.4 büyüklüğünde bir deprem ihtimalidir.
BURSA’NIN DEPREMSELLİĞİ
Bursa, fay hattı üzerinde yer alan illerimizden biridir. Uludağ’ın Bursa Ovası’na bakan yamaçlarından başlayarak, Gönen’den Mustafa Kemalpaşa’ya ve oradan da Bursa İnegöl Ovası’ndan Eskişehir’e uzanan bir fay hattı mevcuttur.
Bursa’nın geçmişinde 7 büyüklüğünde depremler yaşanmıştır. Çevresinde de başka fay hatları bulunmakta. Bursa’nın zemin yapısı oldukça kötü. Belediyenin, Japonlarla mikro-bölgeleme çalışmaları yaptığı bilgisi alınmıştır. Bursa, endişeli bir bölge konumundadır.
İZMİR VE MANİSA’DAKİ FAY HATLARI
Manisa da fay hattı üzerinde yer alan illerimizden biridir. Spil Dağı’ndan Manisa düzlüğüne uzanan bir fay hattı, batıya doğru Organize Sanayi Bölgesi’ne kadar uzanıyor. Bu bölge geçmişte önemli depremlere sahne olmuştur. Kuzey Anadolu Fayı üzerinde 250-300 yılda bir büyük depremin olduğunu biliyoruz. Ancak bazıları hakkında kesin bilgiye sahip değiliz. İzmir’in içinden de fay hatları geçmektedir; 1600’lerde burada bir kırılma gerçekleşmiştir. Ne zaman bir daha kırılacağı ise belirsizdir. Bu durum Manisa için de geçerlidir.
“DEPREME HAZIR OLMALIYIZ”
Ülkemizde 550 diri fayın bulunduğunu ve bu diri fayların her 100 yılda bir büyük bir deprem yaratabilme potansiyeline sahip olduğunu unutmamalıyız. Bu nedenle gerekli tüm önlemleri almak hayati önem taşımaktadır.
