Akdeniz’de, daha önce insan ölümlerine sebep olduğu kaydedilmemiş bir köpekbalığı türü, ilk kez ölümcül bir saldırı ile gündeme geldi.
Olay, 21 Nisan 2025 tarihinde İsrail’in Hadera kıyılarında gerçekleşti. 40 yaşındaki bir turist, kıyıdan yaklaşık 100 metre uzakta GoPro kamerasıyla “dusky” köpekbalıklarını (Carcharhinus obscurus) çekmeye çalışırken bir saldırıya uğradı.
Bilim insanları, bu saldırının, meraklı bir köpekbalığının kameraya yaklaşarak “deneysel bir ısırık” atma isteğiyle başladığını belirtiyor. Ancak köpekbalığı, kamerayı değil, dalgıcı ısırdı. Ortaya çıkan kan ve panik, bölgede bulunan diğer köpekbalıklarında “beslenme çılgınlığı”na sebep oldu.
Paris Sciences et Lettres Araştırma Üniversitesi’nden Eric Clua ve Exeter Üniversitesi’nden Kristian Parton, olaya ilişkin hazırladıkları raporda şu sözlere yer verdiler:
“Tanıklar, adamın ‘Yardım edin, beni ısırıyorlar’ diye bağırdığını duydu. Ardından suyun kırmızıya dönmesiyle yüzeyde sırt ve kuyruk yüzgeçleri belirdi.”
BİRDEN FAZLA KÖPEK BALIĞI SALDIRDI
Ertesi gün denizde yapılan aramalarda, yalnızca kurbanın kimliğini doğrulamaya yetecek kadar insan kalıntısı bulundu. Bu durum, olay sırasında birden fazla köpekbalığının saldırıya katıldığını gösterdi.
Genellikle insanlara karşı saldırgan olmayan dusky köpekbalıkları, ekoturizm faaliyetlerinde sıkça gözlemlenen bir tür olarak biliniyor. Hadera bölgesi ise, yakınlarındaki bir tuzdan arındırma tesisinin denize sıcak su pompalaması nedeniyle bu türlerin sıkça görüldüğü bir nokta.
Clua ve Parton, insanların sürekli bu hayvanlarla etkileşimde bulunmasının ve onları beslemesinin köpekbalıklarının doğal davranışlarını değiştirdiğini, bu nedenle saldırının dolaylı olarak insan kaynaklı olduğunu vurguluyorlar:
“Bölgedeki yapay beslenme faaliyetleri, köpekbalıklarında ‘dilencilik’ davranışı oluşturdu. Bu da kamerayı hedef alan bir refleks ısırığının, istemeden insanı yaralamasına sebep olmuş olabilir.”
TÜR İÇİ REKABETE DİKKAT
Bilim insanları, insan etkileşiminin ardından ortaya çıkan ses ve koku uyaranlarının birden fazla köpekbalığının aynı anda saldırmasına yol açtığını, bu tür içi rekabetin “insanı doğal av olarak görmeme” içgüdüsünü bastırdığını aktarıyor.
Clua ve Parton, bu üzücü olayın ardından bölgedeki köpekbalıklarını beslemenin yasaklanması gerektiğini savunuyor. Bu önlemin, hayvanların dilencilik davranışını ortadan kaldırarak hem insan hem de köpekbalığı güvenliği açısından en doğru adım olacağını belirtiyorlar.
Bilim insanları, “En kötü çözüm, olayın sorumluluğunu hayvanlara yükleyip bölgede toplu köpekbalığı avı başlatmak olur. Çünkü bu olayın asıl sorumlusu insanlar” uyarısında bulundu.
Rapor, bilimsel dergi Ethology’de yayımlandı.
