28 Nisan 2025 tarihinde yaşanan enerji kesintileri, İspanya başta olmak üzere üç ülkeyi yaklaşık 7-8 saat boyunca elektriksiz bıraktı. Kesintilerden en fazla etkilenen ülkeler İspanya, Fransa ve Portekiz oldu.
İspanya ve Portekiz’deki elektrik dağıtım şirketlerinin yetkilileri, bu olağan dışı olayı bir atmosferik olaya bağlarken, durumu daha detaylı meteorolojik açıklamalarla desteklemediler.
“ATMOSFERİK ANI DEĞİŞİM GİBİ MUĞLAK BİR İFADE GÖREBDİK”
Ülkelerin meteoroloji birimlerinin, bu tür açıklanması zor olaylar karşısında bilimsel verilere dayalı açıklamalar yapması bekleniyor. Ancak, elektrik dağıtım şirketlerinden gelen açıklamalar, atmosferik ani değişim gibi belirsiz terimler içermekten öteye gidemedi.
Türkiye saati ile 28 Nisan 2025 saat 12:05 itibarıyla, Portekiz ve İspanya’nın büyük bölümünden radar görüntüleri alınamadı. Bu durum, elektrik kesintisinin başladığı saat olarak değerlendirilebilir.
“ATMOSFER PORTEKİZ’İN AÇIKLARINDA OLDUKÇA HAREKETLİYDİ”
Dün öğle saatlerinde, Atlantik Okyanusu’nun doğusunda, yani Portekiz açıklarında atmosfer oldukça hareketliydi. Batıdan doğuya doğru süzülen rüzgarlar ve bulutlar, bir alçak basınç sisteminin etkisi altında dağılım gösteriyordu.
Ancak İspanya ve Portekiz, henüz yağış ya da elektrik fırtınası gibi belirgin bir hava koşuluyla karşılaşmadı. Yüksek irtifalardaki sıcaklık değerleri (2000 metreden 9000 metreye kadar), durumu fevkalade gösteren bir unsur oluşturmuyordu ve deniz açıklarındaki rüzgarlar henüz şiddetli değildi.
Ani stratosferik ısınma ve büyük gradyanlı sıcaklık terselmesi gibi bu tür atmosfer olayları, bazen havanın beklenmedik özelliklerini ortaya çıkarabiliyor. Örneğin, “elektrik alan odaklanması” olarak tanımlanan durum, belirli bir alanda gerçekleşebilir. Bu, bir tepe ya da dağla karşılaşan bulutların güçlü rüzgarlarla etkileşime girmesiyle bir bölge üzerinde lokal potansiyel fark oluşturmasına yol açabilir ve böylece daha güçlü yıldırımlar meydana gelebilir.
Yine de, bu tür olayların ortaya çıkması, İspanya ve Portekiz’in yanı sıra Fransa’nın önemli bir bölümünde elektrik kesintisini açıklayacak kadar geniş bir alanı etkilemez. Yer yüzündeki yüksek gerilim sistemlerinin etkilenme şekli ve durumun enerji ağı olarak bilinen “grid” ile ilişkisi, bu alanda uzmanlaşmış kişiler tarafından ele alınabilir.
“AÇIKLANMASI ATMOSFER VE METEOROLOJİ İLE MÜMKÜN OLMAYAN SIRA DIŞI BİR DURUM YAŞANDI”
Meteorolojik açıdan değerlendirildiğinde, öğle saatlerinde Fransa’nın güneyine, Akdeniz üzerinden nemli hava ve konvektif yağışların sokulmasıyla elektrikli şimşekli bulutların oluştuğu gözlemlenirken, İspanya’da enerji kesintisi zaten yaşanmıştı.
Açıklanması güç olan bu sıra dışı durum, insanlar arasında panik yaratacak bir etki yaratarak 7-8 saat süresince elektrik verilemeyen şehirlerde hissedildi.
